جهت کسب اطلاعات بیشتر، خرید ، فروش و مشاوره جهت راه اندازی سایت تولید ورمی کمپوست در سراسر کشور با ما تماس بگیرید

09125324325

 نوشته شده   توسط جمال میرحاج 

اهمیت کود ورمی کمپوست درکشاورزی

 توسعه کشاورزی پایدار اقدامی حیاتی است در جهت حفظ محیط زیست وبقای خاک که با استفاده از منابع طبیعی حاصل می گردد.این منابع انواع گوناگونی داردکه مهمترین آنها عبارتند از: منابع آب ومنابع خاک.تخریب بافت خاک وساختامن خاک، عدم تعادل موادغذایی،عدم تهویه،کاهش ظرفیت زراعی مزرعه وبلاخره نابودی موجودات خاکزی اشاره نمود.پس باید در جهت احیای خاک با استفاده از مواد آلی کمک گرفت وحرکت نوینی در جهت پیشرفت به سوی کشاورزی ارگانیک بوجود آورد که تولید ورمی کمپوست از جمله نهادهای ارگانیک محسوب می گردد.
تداوم اجرای کشاورزی ارگانیک، کشاورزی پایدار نوید می دهد که این امر فقط با اهمیت دادن به حفظ ونگهداری خاک وافزایش حاصلخیزی آن میسر می گردد.اجرای مدیریت صحیح، نگهداری خاک با پوسیده وتجزیه شدن مواد آلی توسط موجودات خاکزی مانند (کرم خاکی) می تواندگذشته از تحول عظیم،در بستر زراعی وایجاد شخم بیولوژیک ، محیط اطراف ریشه را تغییروشرایط کاملا ایده آلی جهت رشد ریشه ای مویین گیاه مهیا سازد.
روشهای کشاورزی عادی معمولا کاربرد انالیزهای شیمیایی رابرای تعیین نیازهای طبیعی محصول کاشته شده مشخص میکند.عناصری که در خاک برای محصول معینی به قدره کافی موجود نباشد در کودهای شیمیایی به کار می رود.اما به زندگی میکروبی  درون خاک توجه کمی شده است.در کشورهایی با اقلیم متنوع ،این مسئله منجر به آن شده است که به خاک به عنوان یک وسیله نگهداری محض برای محصول دهی گیاهان نگریسته شود.

امتیازکشاورزان Bio-Organic در افزایش هوموس خاک می باشد.غنی بودن هوموس خاک،موجب میشود خاک از آب اشباع شده واثرگذارترشود،نرم وسست باقی بماند،پسمان ها برطرف شوند،هوادهی شود،گرم شود وورم نکند یا مثل کیک ورآمده نشود،به علاوه می تواند فشار ناشی از چرخ هاوترمزماشین الات کشاورزی را بهترتحمل کند. هوموس،ذخیره ای از همه انواع مواد مغذی گیاهی میباشد .هوموس نمی تواند بامواد مصنوعی جایگزین شود.در خاکهای زنده فرآیندهای میکروبی پس مانده محصول وکودهای کشاورزی را به مواد مغذی گیاهی وهوموس تجزیه می کند.آنها (میکروارگانیسم)به سوده گیاه acid-sand ومواد مغذی تولید کرده ومواد معدنی منتشر می کنند.میکروب های خاک توانایی منتشر ساختن fe،Mg،Ca،K،P،وS را به خوبی سایرعناصر کم یاب تشکیل دهنده خاکهای گوناگون دارا میباشند.

مطالب متفاوت درمورد ورمی کمپوست (Vermi Composting)

 

كرم‌هاي خاكي كه به لاتين لومبريسيده و به عربي خراطين ناميده مي‌شوند، از دير باز مورد توجه محققان و صاحب‌نظران قرارداشته‌اند و ارسطو براي نخستين بار به نقش كرم‌هاي خاكي در تجزيه و فساد بقاياي گياهي و جانوري و نگهداري ساختمان خاك و تهويه و حاصلخيزي آن توجه بيشتري كرد.

ويژگي‌هاي كرم آيزينيا فوتيدا:

·         سرعت رشد(7 ميلي‌گرم به ازاي هر كرم در روز)

·         حداكثر وزن بدن هر كرم(1500 ميلي گرم)

·         سن تقريبي رسيدن به بلوغ(50 روز)

·         شروع پيله‌گذاري(55 روز)

·         تعداد پيله به ازاي هر كرم در روز 35/0

·         ميانگين تعداد نوزاد خروجي از هر پيله 7/2

كرم هاي خاكي مرحله مشخص لاروي نداشته‌اند و نوزادان آنها پس از خروج از تخم، رفته رفته بالغ مي‌شوند.

در كرم‌هاي خاكي از آنجا كه خون از درون رگها خارج نمي‌شود، به آن دستگاه گردش خون بسته گفته مي‌شود. خون كرم داراي هموگلوبين است كه در پلاسما محلول بوده و به همين دليل خون كرم به رنگ قرمز است، كرم خاكي قلب واقعي ندارد و خون از درون رگ پشتي به سمت جلوي بدن جريان مي‌يابد و در قسمت جلوي بدن، پنج جفت لوله (قلب‌هاي كاذب) رگ پشتي را به رگ شكمي متصل مي‌كنند. اين لوله‌هاي عضلاني گاهي منقبض و منبسط مي‌شوند. خون را به حركت در مي‌آورند.

ظرفيت توليد مثلي كرمها در زير آورده شده است:

·     تخم در شرايطي كه محيط مرطوب و درجه حرارت 27- 16 درجه سانتي‌گراد باشد، در عرض 20- 14 روز كامل مي‌شود. و كرم‌هاي كوچك از آن بيرون مي‌آيند.

·         تخم حاصل كه 4-3 ميلي متر طول دارد پيله يا كپسول ناميده مي‌شود.

·         درون هر پيله 15-2 عدد بچه كرم وجود دارد.

·         بچه كرم‌ها از يك انتهاي تخم خارج مي‌شوند.و داراي رنگ شفاف هستند.

·         طول هر بچه 5/0 تا يك اينچ است.

·         هر بچه كرم پس از 90- 30 روز به بلوغ جنسي مي‌رسد.

·     كرم‌هاي بالغ تغذيه‌كننده از لجن فاضلاب و فضولات خانگي به اندازه يك دهم كرم‌هاي بالغ تغذيه‌كننده از فضولات گاوي و اسبي، پيله توليد مي‌كنند.

جدول برآورد تولید کرم در یکسال

به منظور آشنایی علاقه مندان پرورش و تولید ورمی کمپوست، جدولی طراحی گردیده که وضعیت تولید کرم های خاکی را در طول سال نشان می دهد. این جدول در شرایط مطلوب پیش بینی شده است. یعنی اگر هدف تکثیر کرم باشد این جدول محقق خواهد شد زیرا در تولید تجاری ورمی کمپوست میزان تلفات کرم در هر مرحله برداشت زیاد بوده و رقم سالانه این جدول محقق نمی شود. لازم به ذکر است چنانچه کلیه شرایط پرورش مناسب باشد تولید از این هم بیشتر خواهد بود. همانطور که در جدول مشاهده می شود تکثیر کرم حالت تصاعدی داشته و در ماه های آخر سال به حداکثر تولید می رسند. به طور خلاصه تولید کرم در هر سه ماه ۵/۵ برابر و در طول سال ۱۰۰۰ برابر خواهد بود.

جدول برآورد تعداد کرم تولیدی ماهیانه و سالیانه با توجه به شرایط ایده آل

طراحی نرم افزار: سیدمحمد حسینی مقدم

تعداد کرم بالغ جهت برآورد تکثیر به تفکیک ماه و هفته های هر ماه: ۱ عدد

ماه	هفته		کرم بالغ        کوکون	نوزاد	جمع
ماه اول	اول	1	1	0	2
	دوم	1	2	0	3
	سوم	1	3	0	4
	چهارم	1	3	1	5
ماه دوم	اول	1	3	2	6
	دوم	1	3	3	7
	سوم	1	3	4	8
	چهارم	1	3	5	9
ماه سوم	اول	1	3	6	10
	دوم	1	3	7	11
	سوم	1	3	8	12
	چهارم	1	3	9	13
ماه چهارم	اول	2	4	10	16
	دوم	3	6	11	20
	سوم	4	9	12	25
	چهارم	5	12	14	31
ماه پنجم	اول	6	15	17	38
	دوم	7	18	21	46
	سوم	8	21	26	55
	چهارم	9	24	32	65
ماه ششم	اول	10	27	39	76
	دوم	11	30	47	88
	سوم	12	33	56	101
	چهارم	14	37	66	117
ماه هفتم	اول	17	43	77	137
	دوم	21	52	89	162
	سوم	26	64	103	193
	چهارم	32	79	120	231
ماه هشتم	اول	39	97	141	277
	دوم	47	118	167	332
	سوم	56	142	199	397
	چهارم	66	169	238	473
ماه نهم	اول	77	199	285	561
	دوم	89	232	341	662
	سوم	103	269	407	779
	چهارم	120	312	484	916
ماه دهم	اول	141	364	573	1,078
	دوم	167	428	676	1,271
	سوم	199	507	796	1,502
	چهارم	238	604	937	1,779
ماه یازدهم	اول	285	722	1,104	2,111
	دوم	341	864	1,303	2,508
	سوم	407	1,033	1,541	2,981
	چهارم	484	1,232	1,826	3,542
ماه دوازدهم	اول	573	1,464	2,167	4,204
	دوم	676	1,733	2,574	4,983
	سوم	796	2,045	3,058	5,899
	چهارم	937	2,409	3,631	6,977

 

 

كرم‌هاي خاكي امروزه به سه منظور اصلي و عمده پرورش داده مي‌شوند:

·         اول افزودن آن به صورت كرم زنده فعال به خاك

·     استفاده از كمپوست كرمي توليد شده توسط كرم‌ها به عنوان يكي از غني‌ترين و بهترين كمپوست‌هاي موجود براي اصلاح بافت فيزيكي و غني ساختن خاك

·         استفاده از آن به صورت خشك و منجمد براي تغذيه دام و طيور

صنعت پرورش كرم داراي چند محور با ارتباط متقابل با يكديگر است:

·         پرورش كرم در كشاورزي( شامل كاربرد كرم هاي خاكي و محصولات مربوط به آنها دركشاورزي

·        پرورش كرم در مديريت محيط زيست( كاربرد كرم‌ها و محصولات مربوط به آنها در مديريت و حفظ محيط زيست)

·     پرورش كرم در مديريت مواد زائد(كاربرد كرم هاي خاكي و فنّاوري‌هاي مربوط به آنها در مديريت و كاهش مواد زايد توليد شده)

تحقيقات كرم شناسي در مديريت مواد زايد در اواخر دهه هفتاد با انجام يك كنفرانس در سيراكوز شهر نيويورك ايالات متحده آمريكا آغاز شد و محققين دانشگاه‌هاي كورنل و سيراكوز نتايج پژوهش‌هايي انجام شده را مطرح و پس از آن با تشكيل كارگاه آموزشي در كالامازو ايالت ميشيگان آمريكا در مورد تثبيت مواد آلي زايد رونق بيشتري گرفت.( ادواردز(Edwards) با ارائه كتابي با عنوان راهنماي توليد كمپوست كرمي در توسعه اين دانش كمك شاياني به عمل آورده است.)

كاربرد كرم‌هاي خاكي در مديريت مواد زايد تا حدود زيادي يك فرايند مستقيم و مداوم است( مواد زايد از يك طرف وارد سامانه شده، سپس توسط كرمها تبديل به كود گرديده و از سوي ديگر سامانه، محصولات خارج مي‌گردند.)

دو عامل اساسي مانع جلوگيري از توسعه مطلوب و گسترده طرح‌هاي توليد كمپوست كرمي به شرح زير است:

·      ناكام ماندن طرح‌هاي بيع متقابل پرورش كرم بدليل آنكه اين صنعت هنوز سودآوري لازم را ندارد.

·     تغيير يافتن روش‌هاي فراوري، سطوح كنترل كيفيت و فرايند و تغيير مواد غذايي كرم‌ها كه مجموعاَ باعث تغيير كيفيت و نوع عملكرد كمپوست كرمي در بازار فروش مي‌شوند. در اين رابطه دانش و فنّاوري كاملاَ جديدي بر اساس اثرات كاربرد محصولات كمپوست كرمي براي افزايش ميزان توليد محصولات كشاورزي و مراتع ايجاد شده است كه در آنها كرم‌هاي خاكي محل تجمع زيستي فلزات سنگين و مواد سمي بوده و همچنين به عنوان مصرف‌كننده و از بين برنده عوامل بيماري‌زا عمل مي‌كنند. موسسه پرورش كرم استراليا در حال حاضر پيش‌نويس ( بهترين‌ رهنمودهاي عملي توليد كمپوست كرمي ) را در دست تهيه دارد و آنرا براي خدمات مشاوره‌اي صنعت پرورش كرم به كار خواهد برد.

 (ضرورت تدوين و تصويب استاندارد)

ورمي‌كمپوست يا مدفوع كرم‌ها همان مواد دفعي كرم‌ها در خالص‌ترين حالت آن است، در حالي كه كمپوست كرمي مخلوطي از مواد دفعي كرم‌ها و مواد آلي فراوري نشده است.

مقدار مصرف كمپوست كرمي در كشاورزي‌هاي متداول حدود سه تا پنج تن در هر هكتار، حدود 20- 5 درصد وزن خاك گلدان در گياهان گلداني و حدود دو تا پنج كيلوگرم براي هر درخت در باغ‌هاي ميوه است.

عمل توليد كمپوست كرمي را مي‌توان بر حسب مواد موجود، در هر مكاني انجام داد كشاورز مي‌تواند از مواد زايد كشاورزي، فروشنده سبزيجات از سبزيجات فاسد شده، دامدار از كود حيواني و خانم‌هاي خانه‌دار و رستوران‌ها  از مواد زايد آشپزخانه براي توليد كمپوست كرمي استفاده كنند.  بنابراين توليد كمپوست توسط كرم‌هاي خاكي، در مناطقي كه مقدار زيادي زباله جامد وجود دارد. نوعي مديريت تبديل اين نوع زباله‌ها به شمار مي‌رود.

مزيت بزرگ اين كار، قابليت اجرا در محيط‌هاي روباز و سربسته است و بنابراين امكان تهيه در تمامي طول سال را دارد.

جدول مقايسه خصوصيات شيميايي كمپوست باغي و ‌كمپوست كرمي

رديف	خصوصيات	كمپوست كرمي	كمپوست باغي
1	PH	8/6	8/7
2	EC(ميلي موس بر سانتي‌متر)(ds/m)	7/11	60/3
3	ازت يا نيتروژن كل(درصد)	94/1	80/0
4	نيتروژن نيتراتي(قسمت در ميليون)(mg/kg)	20/902	50/156
5	فسفر كل (درصد)	47/0	35/0
6	پتاسيم كل (درصد)	70/0	48/0
7	كلسيم كل (درصد)	40/4	27/2
8	سديم كل (درصد)	02/0	01/0≥
9	منيزيم كل (درصد)	46/0	57/0
10	آهن كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/7563	00/11690
11	روي كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/278	00/128
12	منگنز كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/475	00/414
13	مس كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/27	00/17
14	بر كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/34	00/25
15	آلومينيوم كل (قسمت در ميليون) (mg/kg)	00/7012	00/7380

·         توضيح: نيتروژن نيتراتي شكلي از نيتروژن كه بلافاصله توسط ريشه گياه قابل جذب است.

جدول مقايسه خصوصيات شيميايي كود دامي پوسيده و ‌كمپوست دامي

رديف	خصوصيات	كمپوست كرمي	كود دامي پوسيده
1	PH	5/7	5/7
2	EC(ميلي موس بر سانتي‌متر)(ds/m)	10	5/12
3	ازت يا نيتروژن (N)(درصد)	66/1	53/0
4	O.C (درصد)	21	9/15
5	فسفر(P)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	5600	4100
6	پتاسيم(K)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	1700	9200
7	كلسيم(Ca)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	4600	3400
8	آهن(Fe)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	9740	7470
9	روي(Zn)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	126	95
10	منگنز(Mn)(قسمت در ميليون) (mg/kg)	450	420
11		35	31

 

جمعيت‌هاي ميكربي: بخش دهاني كرم خاكي قادر به جويدن و تكه تكه كردن مواد غذايي نيست و براي تجزيه مواد آلي، به ميكروارگانيسم‌هايي مانند باكتري‌ها، جلبك‌ها، نماتدها، پروتوزوآها، روتيفرها، و آكتينوميست‌ها وابسته‌اند تا قادر به بلعيدن مواد نرم شده توسط اين ميكروارگانيسم‌ها باشند.

كرم‌هاي خاكي داراي يك سنگدان آسياب كننده هستند كه مواد آلي را تكه تكه مي‌كند. كرم‌ها ميكروارگانيسم‌ها را همراه مواد غذايي مي‌بلعند و به آنها به عنوان يك منبع عمده مواد مغذي وابسته‌اند. از طرف ديگر، روده كرم خاكي نيز بزاق و آنزيم‌هايي را ترشح كرده كه به صورت گزينشي گونه‌هاي خاصي از ميكرب‌ها را تحريك مي‌كند. كرم‌هاي خاكي سبب تشديد فعاليت‌هاي ميكربي در مواد زايد شده و بنابراين مواد دفعي و مدفوع كرم‌ها به مقدار بيشتري خرد و كوچك‌تر شده و از نظر ميكربي فعال‌تر از مواد غذايي مصرف شده توسط انها مي‌شود. كرم هاي خاكي به طور موثري سبب آغشته شدن خاك با مواد آلي زايد آسياب شده و ميكروارگانيسم‌هاي مفيدي مي‌شود كه نرخ مصرف مواد غذايي را افزايش مي‌دهد و از اين‌رو، ميكروارگانيسم‌هاي بيشتري توسط كرم‌ها بلعيده مي‌شوند. كرم هاي خاكي سبب از بين رفتن مقدار زيادي ميكروارگانيسم‌هاي بي‌هوازي به صورت گزينشي مي‌شوند. نابودي ميكرب‌هاي بي‌هوازي حاصل از رقابت ميكرب‌هاي روده‌اي كرم خاكي بوده و تاثير كرم‌هاي خاكي در اين زمينه آن است كه آنها از راه هوادهي مواد غذايي و تسريع در خشك شدن آنها موجب بهتر شدن شرايط براي فعاليت بيشتر ميكرب‌هاي هوازي و برعكس نامطلوب شدن براي ميكرب‌هاي بي‌هوازي مي‌شوند.

دلايل زيادي در دست است كه نشان مي‌دهد عوامل ميكربي بيماري‌زا براي انسان توسط كرم‌هاي خاكي به صورت گزينشي حذف مي‌شوند. و عوامل بيماري‌زا همچون گونه‌هاي سالمونلا و اشريشياكلي در كمپوست كرمي قادر به ادامه حيات نيستند. دومينگوئز در سال 1997 دريافت كه با گذشت 60 روز از آغاز فرايند توليد كمپوست كرمي در يك نمونه ويژه، تعداد كلي فرم‌هاي مدفوعي از MPN 39000 در هر گرم به صفر MPN در هر گرم تقليل يافته بود.

مهمترين ويژگي‌هاي كمپوست كرمي در مقايسه با كمپوست معمولي و ساير مواد كودي:

1- كمپوست كرمي در اصلاح بافت فيزيكي خاك، نقش به سزايي دارد و موجب سبك شدن آن مي‌شود. بنابراين ضريب حفظ رطوبت در خاك افزايش مي‌يابد و آب به مقدار بيشتري در بافت خاك نگهداري مي‌شود. در اين حالت كمپوست كرمي موجب رها شدن تدريجي آب از خاك شده است و از تبخير سطحي و يا نفوذ سريع آب به داخل عمق خاك(عمق دور از دسترس گياه) جلوگيري مي‌كند.

2- كمپوست كرمي به حل شدن مواد مغذي خاك كمك مي‌كند.

3- كمپوست كرمي در ايجاد تعادل نسبت مواد معدني به مواد مغذي در خاك نقش مهمي دارد و با داشتن تركيباتي چون نيتروژن، پتاسيم، كلسيم، منيزيم و غيره يك كود بسيار غني به شمار مي‌رود.

4- در تركيب شيميايي كمپوست كرمي مقدار قابل توجهي چربي يافت مي‌شود كه آن را تبديل به يك كود كامل مي‌كند،  به همين دليل در غني سازي گياه از نظر مواد غذايي و همچنين احتياجات متابوليكي آن، بسيار موثر است. به طور معمول، اين مواد در ساير كودهاي استاندارد تجاري يافت نمي‌شوند.

5- بر اساس بررسي‌هاي دانشمندان ژاپني كه در سال 1978 منتشر شده است، زماني كه كمپوست كرمي با ساير كودها مخلوط شده و در زمين بكار رود، حلاليت مواد مغذي كود به تاخير مي‌افتد و مدت زمان پايداري آن افزايش مي‌يابد. در اين حالت، كمپوست كرمي با رها كردن تدريجي مواد مغذي خود در خاك در تداوم طولاني مدت فعاليت كود، سهم به سزايي دارد. همين ويژگي موجب مي‌شود كه در طول دوران كاشت و داشت گياه، هيچ‌گونه نيازي به افزودن مجدد كمپوست كرمي به خاك نبوده و در اين دوره فقط يك بار استفاده از كود در زمين كافي خواهد بود. اگر كمپوست كرمي با كودهاي ديگر مخلوط شود. خواص فيزيكي و شيميايي خاك همزمان با هم بهبود مي‌يابد، بنابراين اين تركيب در تشديد اثرهاي مطلوب و عملكرد كود تاثير مي‌گذارد.

6- كمپوست كرمي يك كود صد در صد آلي است كه به صورت مستقيم جذب ريشه گياهان مي‌شود. اين نوع كمپوست، غني‌ترين محيط براي حيات موجودات ذره‌بيني خاك بوده، ولي باوجود اين، بدون بو و عاري از آلودگي است.

7- ارزشمندترين ويژگي كمپوست كرمي در عملكرد آنزيم‌ها، ميكروارگانيسم‌ها و هورمون‌هاي مختلف موجود در آن است. كمپوست كرمي داراي آنزيم‌هايي نظير پروتئاز، آميلاز، ليپاز، سلولاز و كتيناز است كه در تجزيه مواد آلي خاك و در نتيجه در دسترس قراردادن مواد مغذي مورد لزوم گياهان نقش موثري دارد. ويژگي ياد شده  موجب مي‌شود تا كمپوست كرمي به عنوان بهترين و اساسي ترين كود براي احياي زمين‌هاي باير غيرقابل كشت به شمار مي‌رود.

8- كمپوست كرمي محصولي، با ارزش براي كشت انواع محصولات به شمار مي‌آيد و در درجه اول براي پرورش گل و گياهان زينتي و در كشتزارها براي اصلاح نژاد گياهان مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا كه نقش اساسي اين نوع كمپوست تحريك و تسريع رشد گياهان بوده، بهترين تاثير آن در رنگ‌آميزي گل و بزرگ‌تر كردن آن است.

9- به‌نظر مي‌رسد كه كمپوست كرمي در تغليظ عطر و اسانس گياهان و گل‌هاي معطر تاثير داشته باشد.

10- ساير موارد استفاده از اين محصول شامل كاربرد آن در كرت‌هاي بزرگ پرورش گل، كشتزارهاي انگور، محصولات و ميوه‌هاي نوبر و زودرس، بيشه‌زاران و جنگل‌هاي طبيعي و مصنوعي( توليد چوب)، باغ‌هاي گردو، مركبات و زيتون است.

11- كمپوست كرمي، سرشار از عناصر پرمصرف و كم مصرف و به شكل قابل استفاده براي گياه است. براساس گزارش‌هاي موجود، فضولات كرم‌هاي خاكي از نظر عوامل شيميايي داراي مقادير زيادي مواد آلي و عناصر قليايي قابل تبادل، شامل سذيم، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، فسفر و منگنز قابل استفاده براي گياه نسبت به خاك اطراف است.

12- مواد تحريك‌كننده رشد گياه نظر اكسين و سيتوكسين در كمپوست كرمي وجود دارد.

13- كمپوست كرمي مقدار محسوسي آهن و مس در تركيبات خود به اشكال شيميايي و هندسي معين دارد كه در اسيد هيوميك و منابع ديگر خاك، همانند آنها يافت مي‌شود.

14- اسیدهاي هيوميك و برخي از فلزات سنگين در كمپوست كرمي وجود دارد. در طيف‌سنجي با امواج ماوراي بنفش و تجزيه شيميايي توده به وسيله حرارت، مشخص شده است كه اسيدهاي هيوميك كمپوست كرمي شبيه به نوعي ليگنين گياهي هستند.

15- كمپوست كرمي اثر محركي بر روي حداكثر رشد گليسين(سويا) با افزايش در طول ريشه، تعداد ريشه افقي، جوانه زدن طولي و طول قسمت ميان دو گره نشاي آن و ساير گياهان دارد.

16- فلزات، در مدفوع كرم‌ها(كمپوست كرمي) همراه با افزايش تدريجي غلظت آنها(البته به استثناي كروم و زيركونيوم) ظاهر مي‌شوند. افزودن زغال سنگ نارس و ماسه به كمپوست كرمي موجب كاهش غلظت فلزات 76 تا 94 درصد مي‌شود.

17- كرم‌هاي خاكي با توليد كمپوست كرمي سبب كاهش نسبت   به 20 يا كمتر مي‌شوند.

18- استفاده از فرايند كمپوست كرمي افزون بر تثبيت مواد زايد جامد، فضولات حيواني و لجن فاضلاب، نتايج مفيد ديگري نظير جداسازي مواد زايد غيرآلي، نداشتن شيرابه، نداشتن بوي زباله و كاهش حجم آن تا حدود 80 درصد را نيز به دنبال دارد.

19- هنگامي كه مدفوع كرم‌هاي خاكي با خاك بدون كرم مقايسه شود. نتايج جالب توجه زير به‌دست مي‌آيد:

19-1- فسفر قابل دسترس مدفوع كرم خاكي هفت برابر بيشتر است.

19-2- نيتروژن قابل دسترس مدفوع كرم خاكي شش برابر بيشتر است.

19-3- منيزيم قابل دسترس مدفوع كرم خاكي سه برابر بيشتر است.

19-4- كربن قابل دسترس مدفوع كرم خاكي دو برابر بيشتر است.

19-5- كلسيم قابل دسترس مدفوع كرم خاكي 5/1 برابر بيشتر است.

با افزايش پوسته تخم‌مرغ خرد شده به فضولات دامي ميزان PH افزايش، همچنين كلسيم لازم براي تشكيل پيله تامين و در نتيجه توليد كرم نيز افزايش يافت.

از جمله محصولات با ارزشي كه از كرم‌هاي خاكي به‌دست مي‌آيد، پنج آنزيم آميناز، فلولاز، فتيلاز، فيتاز و ورماز است كه از عصاره خالص كرم‌هاي خاكي، جداسازي مي‌شود. تركيبي از اين آنزيم‌ها به عنوان مواد اوليه حاصل از تجزيه مواد شوينده (پاك كننده) در طبيعت يافت مي‌شود.

ظرفيت توليد مثلي كرمها در زير آورده شده است:

1- در شرايط مطلوب دما، رطوبت و غذا، قابليت توليد مثل 40- 30 روز به ازاي هر نسل را دارند.

2- كرم بالغ 3-2 پيله در هر هفته توليد مي‌كند.

3-  هر پيله در 50-20 روزگي مي‌رسد و 4-2 كرم از آن خارج مي‌شود.

4- تمام كرمهاي خارج شده از تخم، زنده نمي‌مانند.

5- يك كرم بالغ، 250 كرم در مدت 6 ماه توليد مي‌كند.

با وجود اينكه كرمها هر دو ارگان جنسي نر و ماده را دارند، اما خودباروري( خودلقاحي) در آنها انجام نمي‌شود و در طي عمل جفت‌گيري تبادل متقابل اسپرم مابين دو كرم صورت مي‌گيرد.

مطالبی در مورد کرم و کود کمپوست:

1.         تخم حاصل را كوكون(پيله) مي‌نامند و به طور تقريبي 4-3 ميلي‌متر طول دارد.

2.         به طور متوسط دو تا بيست بچه كرم پس از سه هفته از يك انتهاي تخم خارج مي‌شود. بچه كرمها در ابتدا شفاف‌اند و طول آنها 1 تا 2 سانتي‌متر است و پس از 6-4 هفته از لحاظ جنسي بالغ مي‌شوند.

3.   در شرايط مطلوب كرم بالغ يك پيله را در عرض 10-7 روز توليد مي‌كند.

4.   رشد و تكامل در پيله حدود 3 هفته طول مي‌كشد. سپس يك يا چند بچه كرم متولد مي‌شود.

5.   كرمها در سن 90-60 روزگي به سن توليد مثل مي‌رسند.

6.   كرمها سريعتر از خرگوش توليد مثل مي‌كنند. حدود 5 كيلوگرم از كرم مي تواند در طول دو سال حدود 2 تن كرم توليد كند.

7.  خون كرم شبيه خون انسان است و وظيفه حمل اكسيژن را دارد و هموگلوبين خون غني از آهن است.

8.  كرمها يك مغز و 5 قلب دارند. چشم و گوش ندارند. اما به لرزش‌هايي مانند ضربه و فشار خيلي حساس‌اند.

9.  غربال توري 3 ميلي‌متري براي كود ورمي‌كمپوست بسيار مطلوب است و مواد با استفاده از اين غربال به بهترين شكل در خواهند آمد ولي در صورت مرطوب بودن غربال توري 6 ميلي‌متري مناسب‌تر است. و غربال توري 10 ميلي‌متري براي جدا سازي كرمهاي بزرگ به كار مي‌رود و اين سه غربال براي ساخت دستگاه جدا كننده چند غربالي تعبيه مي‌شوند.

10.  پاستاي كرم(Vermipasta): در برخي نواحي، كشاورزان كرمها را له و در آب، مخلوط كرده و به صورت اسپري استفاده مي‌كنند. مايع جمع‌آوري شده را مي‌توان به عنوان يك محلول مغذي روي اندامهاي هوايي گياهان پاشيد كه در مقايسه با محلول پاشي با كود اوره اثر بهتري را بخصوص در اوايل گلدهي درختان ميوه از خود نشان داده است.

11.   روش توليد آزمايشگاهي پاستاي كرم: يك كيلوگرم كرم بالغ جمع‌آوري شده و پس از جدا كردن ورمي كمپوست، آنها را در داخل ظرف محتوي 500 ميلي ليتر آب ولرم (40-37 درجه سانتي‌گراد) ريخته و 2 دقيقه صبر مي‌كنند كرمها خارج شده، دو باره شسته و در 500 ميلي‌ليتر آب با دماي اتاق به داخل ظروف مخصوص ريخته مي‌شوند. قراردادن كرمها در آب ولرم موجب آزاد شدن مقادير كافي موكوس و مايع بدن كرمها مي‌شود. انتقال به آب معمولي براي شستن موكوس چسبيده به سطح بدن آنها صورت مي‌گيرد. همچنين اين كار كمك مي‌كند تا كرمها از شوك اوليه رهايي يابند. در اين روش ممكن است فقط مايع بدن، بدون آسيب به كرم جمع‌آوري شود.

12.  پنج آنزيم جديد از عصاره خالص كرم: پنج آنزيم جديد از عصاره خالص كرم جدا مي‌شوند كه عبارتند از: ايسناز، فلولاز، فتيلاز، فيتاز و ورماز، كه بطور معمول از سوسپانسيونهاي خالص كرم جداسازي مي‌شوند و براي اين كار از فنّاوري تمركز سيّال استفاده مي‌شود. مقدار اين آنزيمها در كرم گونه آيزينيا فوتيدا به قرار زير است:

-         ايسناز 05/20 درصد

-        فلولاز 28/4 درصد

-        فتيلاز 4/12 درصد

-        فيتاز 14/5 درصد

-        ورماز 05/4 درصد

اين آنزيمها بر اساس جنس بستر به كار رفته، و تركيبات بستر متفاوت خواهد بود.

13.  كاربرد كرمها در صنعت:

·     مخلوط تجاري آنزيميكس(Anzymmix)، مخلوطي از آنزيمهاي ايسناز، فتيپاز، فتيلاز و ورماز است كه داراي فعاليتهاي چربي‌زدايي، پروتئين‌زدايي و نشاسته‌زدايي آنزيمي است و اين فعاليتها در طيف گسترده‌اي از PH  انجام مي‌شود. آنزيميكس با استفاده از هيدروليز، موجب تجزيه و فساد هيدراتهاي كربن، پروئتين‌ها، نشاسته و ليپيدها مي‌شود. باقيمانده‌هاي پروئتين در آب جو، شراب، گوشت گاو و خوك به طور جزيي حل شده و يا تجزيه مي‌شوند.

·     مخلوط انتخاب شده از اين آنزيمها به همراه سورفاكتانت‌ها(Surfactants) براي اصلاح خاك هايي به كار برده مي‌شوند كه با آلاينده‌هاي معدني و روغني آلوده شده باشند.

14.  كرمها به عنوان غذا يا مكمل غذايي - دكتر كارل كاتر در تگزاس امريكا گزارش كرده است:

- ميانگين رطوبت اندازه گيري شده در نمونه كرمها برابر 44/80 درصد است.

- تركيبات كرمها در شرايط خشك انجمادي(Freeze drying) به حسب ماده خشك به صورت زير است:

- روغن 0/7 – 8/6 درصد

- نيتروژن 0/11- 6/10 درصد

- پروتئين 6/68-2/62 درصد

-خاكستر 7/9- 3/9 درصد

بايد توجه داشت كه محصول خشك انجمادي ( پس از جدا سازي آب آن)، از لحاظ فراواني اسيدهاي آمينه، با كنجاله سوياي روغن‌گيري شده مقايسه مي‌شود.

ويتامين‌هاي مختلف موجود در كرم خشك شده به روش خشك انجمادي به شرح زير است:

رديف	نام تركيب	مقدار(mg/kg)
1	ليسين	656
2	ريبوفلاوين	157
3	پانتونيك اسيد	5/18
4	تيامين	7/13
5	پيريدوكسين	88/6
6	ويتامين 12B	69/3
7	اسيد فوليك	63/1
8	بيوتين	05/1

 

15.  كاربرد كرمها در طب: در طب چيني اين كرمها حدود 2000 سال پيش مورد استفاده قرار مي‌گرفتند. برخي از موارد استفاده عبارتند از:

16-  سرم ضد ويروس و ضد تومور(E76)

17- پماد به دست‌آمده از كرم با نام فوكين جاهين(Phukin jahin)  كه در درمان بيماري‌هايي مانند تبخال(هرپس)، اگزما، و امراض واريسي(وريدي) به كار مي‌رود.

18. مقدار مصرف ورمي كمپوست: در زراعت‌هاي رايج مي‌توان از ورمي كمپوست به مقدار 5-3 تن در هكتار استفاده كرد. مقدار مصرف در گياهان گلداني 20- 5 درصد وزن خاك گلدان و در باغات ميوه 5-2 كيلوگرم به ازاي هر درخت است.

19.  بسته‌بندي ورمي كمپوست: ورمي‌كمپوست را مي‌توان در بسته‌بندي‌هاي يك، پنج و بيست كيلوگرمي مورد استفاده قرارداد. جنس بسته‌ها را مي توان از كاغذ و يا پلاستيك انتخاب كرد . نبايد رطوبت ورمي‌كمپوست در هنگام بسته‌بندي بيش از بيست درصد وزني باشد.

20.  تراكم كرمها و نسبت تغذيه: وقتي تراكم كرمها حدود 60/1 كيلوگرم در مترمكعب بستر و سطح تغذيه آنها 25/1 كيلوگرم ماده غذايي در روز بود، بيشترين بيوماس كرمها حاصل شد.

21. ورمي كمپوست حاصل از كود گاوي، اغلب داراي موجوداتي مانند Onychiaridae، Mesostigmata sotomidae، Coyptostigmata،  Collembola بودند. ولي ورمي‌كمپوست حاصل از پسماندهاي مواد غذايي  و زايدات كاغذ از گروه‌هاي مذكور كمتر بهره‌مند بودند.

22.  پس از كاربرد ورمي‌كمپوست، متوسط محصول فلفل از 14 تن به 16 تن در هر هكتار رسيد. در حالي كه اين رقم با كاربرد كودهاي شيميايي حدود 12 تن در هر هكتار و در مورد كمپوست معمولي 15 تن در هكتار بود.

23. پس از كاربرد ورمي‌كمپوست، متوسط محصول گوجه فرنگي از 6 تن به 9 تن در هر هكتار رسيد. در حالي كه اين رقم با كاربرد كودهاي شيميايي حدود 8 تن در هر هكتار و در مورد كمپوست معمولي 8 تن در هكتار بود.

24. كاربرد كود ورمي‌كمپوست در مزارع گندميان گرمسيري در مقايسه با كاربرد ساير كودها، جمعيت گونه‌هاي epigeic و بند پايان خاكزي را تا حدود 250 درصد افزايش داده است.

انواع سامانه های تولید ورمی کمپوست

سامانه‌هاي ويندرو(WINDROW): اين سامانه‌ها روش تجاري توليد كمپوست كرمي هستند و نياز اندكي به فنّاوري دارند. در اين روش، مواد آلي زايد در رديف‌هاي طولاني با ارتفاع حداكثر 45 سانتي‌متر و با عرض خداكثر 5/2 متر روي زمين ريخته مي‌شود. طول مهم نيست. روي سطح خاك سبب نامرغوب شدن محصول توليدي بدليل تبخير و تراوش شيرابه خارج شده مي‌شود. از معايب اين سامانه، نياز به سطح زمين زياد و تعداد كارگر زياد براي برداشت محصول و جداساري كرمها و طولاني بودن نسبي زمان فراوري مواد آلي (حدود 18-6 ماه) است. سامانه‌هاي ويندرو به‌صورت روباز و روبسته كاربرد زيادي دارند. موسسه بازيافت در وستلي كاليفرنيا در آمريكا با 300 تن كرم در سال، حدود 75000 تن مواد كودي را در 700 هكتار از مساحت 3200 هكتاري اين موسسه فراوري مي‌كند. توليد موسسه حدود 100تن  كمپوست كرمي در هفته است. موسسه مذكور در سال 1998 كار فروش كرم در سراسر آمريكا و از سال 1999 به بازارهاي جهاني توسعه داده است. از سال 1994 موسسه كرم كرو در كلبورن تگزاس به روش فوق در مساحت حدود ده هكتار در حدود 12 تن فضولات مرغداري را در تابستان كرم با آبياري روزانه دو بار و هر بار به مدت 15 دقيقه مرطوب نگه داشت. در فصل زمستان هم از آبياري براي يخ بستن لايه فوقاني به عنوان عايق حرارتي استفاده كرد. و هر هفته ده تن كمپوست كرمي برداشت كرد. در حال حاضر سامانه‌هاي ويندرو در كشور استراليا نيز به عنوان روش اصلي و غالب توليد كمپوست كرمي به شمار مي‌رود.

سامانه هاي منقطع ( بسترها و جعبه‌ها): اين سامانه‌ها داراي عموميت نسبي و كاربرد گسترده در صنعت پرئرش كرم بوده و براي مقياس‌هاي كوچكتوليد كمپوست كرمي داراي طرح ساده‌اي هستند.

سامانه‌هاي با جريان پيوسته(راكتورها): فعاليت كرمهاي خاكي به طور معمول در 10 تا 15 سانتي‌متري سطح فوقاني بستر داراي مواد غذايي كرمها صورت مي‌گيرد. راكتورهاي جريان پيوسته در بين سامانه هاي توليد كمپوست كرمي  بيشترين  فنّاوري را دارند. ادواردز مدعي است فراوري مواد زايد به ضخامت 900 ميلي‌متر در مدت كمتر از 30 روز معادل با نرخ بارگذاري 30 ميلي‌متر در روز طي دو تا سه سال هزينه سرمايه‌گذاري را بازگشت مي‌دهد.

راكتور OSCR : در آمريكا به صورت گسترده بهره برداري مي‌شود.

راكتور WORM WIGWAM: كوچكترين راكتور جريان پيئسته توسط شركت E.P.M در كوتيج گروو ايالت اورگون آمريكا در مدارس، دانشگاه‌ها، ساختمانهاي اداري، مراكز نظامي، موسسات تاديبي و بيمارستانهاي سراسر شمال آمريكا مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين سامانه از يك محفظه از جنس پلاستيك بازيافتي به ارتفاع 90 سانتي‌متر و يك درپوش درست شده است. درون محفظه، يك شبكه سيمي از جنس فولاد گالوانيزه به صورت افقي در ارتفاع 40 سانتي‌متري بالاتر از كف محفظه قرار دارد. يك دسته محور كه به صورت دستي به حركت در مي‌آيد به يك ميله درون راكتور متصل بوده و درست بالاي شبكه سيمي به تراشيدن كود و ريزش آن به درون شبكه سيمي زيرين راكتور و ذخيره آن مي شود. اين سامانه از 16 تا 18 كيلوگرم معادل 35 تا 40 هزار عدد كرم استفاده مي‌كند و بسته به نوع مواد قادر به فراوري ساليانه 1600 كيلوگرم مواد زايد آلي است.

سامانه‌هاي گوه‌اي توليد كمپوست كرمي: اين سامانه همان سامانه اصلاح شده ويندرو است كه برداشت كمپوست توليد شده را بسيار ساده‌تر مي‌كند و نيازي به جداسازي مكانيكي يا دستي كرم‌ها نيست. از روش خوراك دهي افقي استفاده شده است و مواد غذايي تازه  با يك زاويه 45 درجه نسبت به افق در طرفين بستر به صورت لايه‌اي يكنواخت و منظم ريخته مي‌شود.

سامانه‌هاي سيني و طبقه‌اي: سامانه مذكور شامل ظرفهاي مختلف به شكل سيني هر سيني به عمق 15 سانتي متر و سه عدد سيني كه بر روي هم قرار داده مي‌شود.

سامانه‌هاي فنّاوري محيطي پرورشكرم: يك روش اكو سامانه‌اي يكپارچه براي تصفيه مواد زايد آلي است.

عوامل كليدي موثر بر توليد كمپوست كرمي: شامل مديريت و نگهداري سامانه‌هاي توليد، شرايط محيطي، نوع مواد غذايي، نرخ بارگذاري، ظرفيت حمل و ظرفيت فراوري و برخي عوامل ديگر همچون عمق بستر، ورودي‌ها و خروجي‌هاي سامانه، تثبيت مدفوع كرمها و قابليت انتقال اطلاعات به دست آمده از يك مقياس توليد به مقاياس ديگر.

مديريت و نگهداري سامانه‌هاي توليد: مديريت و نگهداري سامانه‌هاي توليد از اهميت حياتي برخوردار است و عدم توانايي و ناكارآمدي سامانه‌ها اغلب در اثر سوء مديريت و نگهداري نامناسب آنهاست. حلاجي كردن بستر، فرايندي است كه در آن مواد متشكله بستر بدون زير و رو و يا مدفون شدن مواد غذايي، از يكديگر باز شده و هوادهي مي‌شوند. اين روش با وجود آنكه به هوادهي بستر و حداكثر مقدار نفوذ اكسيژن در آن كمك مي‌كند، به ندرت در مديريت واحدهاي توليد مد نظر قرار مي‌گيرد. حداكثر عمق نبايد بيشتر از 45 سانتي‌متر باشد. آماده سازي مواد غذايي همچون مخلوط كردن و يا پيش‌فراوري و پيش تصفيه مواد غذايي تاثير نامطلوب دارد. آموزش نيز يكي از عوامل ديگر است.

(Vermi Composting)

مراحل ساخت و تهیۀ ورمی کمپوست در مقیاس خانگی

تولید کود کمپوست از زباله‌های خانگی، بحثی است که اولین بار بیش از دو دهه پیش در کشورهای اروپایی و آمریکایی مطرح شد.
مردم آموختند با این روش نه تنها می‌توانند از حجم زباله‌های تولید شده شهری بکاهند، بلکه کود مورد نیاز برای پرورش گیاهان خانگی را نیز بی‌هیچ هزینه‌ای تامین ‌کنند.
آمار دقیقی از میزان تولید سالانه کمپوست در خانه‌ها در دست نیست اما بر اساس آمارهای جهانی به طور میانگین سالانه در هر خانه بیش از ۲۰۰ پوند (۹۰.۷۱۸ کیلو) زباله از مواد طبیعی در هر آشپزخانه تولید می‌شود که به راحتی می‌توان آنها را به کمپوست تبدیل کرد.
برای تولید کمپوست تقریبا از تمام مواد ارگانیک می‌توان استفاده کرد. کپه اولیه کمپوست نیازمند نسبت مناسبی از مواد غنی از کربن یا "قهوه‌ای" و مواد غنی از نیتروژن یا "سبز" است.
مواد قهوه‌ای به موادی چون برگ خشک، نی و چوب خشک گویند و مواد سبز شامل مواد طبیعی با رنگ سبز و تازه مثل علف تازه و اغلب مواد زائد آشپزخانه‌ها است.
مخلوط کردن مواد مختلف از این دست می‌تواند کودهای کمپوستی با درصدهای متفاوتی از مواد مغنی تولید کند. تولید مغذی‌ترین کمپوست بیشتر به یک هنر شباهت دارد که از لابه‌لای تجربه فراوان بیرون می‌آید تا علم صرف.
ایده‌آل درصدهای مواد، ۲۵ قسمت مواد قهوه‌ای در مقابل یک قسمت مواد سبز است. اگر حجم کربن درمواد اولیه زیاد باشد سبب می‌شود که تجزیه مواد به کندی انجام شود و در نتیجه تولید کود مدت زمان بیشتری ببرد. وجود مقادیر زیاد نیتروژن در مواد اولیه هم سبب می‌شود بوی کود زیاد باشد.
برگ‌ها بخش زیادی از زباله‌های حیاط‌ها و باغ‌ها را تشکیل می‌دهند. برای تولید کود کمپوست خوب در خانه که به کار نگهداری گل‌های گلدانی‌تان بیاید، می‌توانید از مقادیری از برگ‌های ریخته شده در پارک نزدیک خانه‌تان استفاده کنید.
هر روز در آشپزخانه منزل شما حجم زیادی از زباله‌هایی چون پوست خربزه و هندوانه، هویج، چای‌های کیسه‌ای، هسته سیب، پوست موز و تقریبا هر چیز طبیعی دیگری که در آشپزخانه به کار می‌رود، تولید می‌شود. شما تقریبا می‌توانید تمام زباله‌های طبیعی آشپزخانه‌تان را بازیافت کنید.
البته موادی چون گوشت و مواد گوشتی، مواد لبنی و مواد چرب مثل سس سالاد و کره بادام‌ زمینی برای تولید کود دردسرآفرین هستند. ضایعات گوشت در کمپوست باعث ایجاد بوی بد و جذب حشرات موذی می‌شود. پوست تخم مرغ هم ماده اولیه خوبی برای کود کمپوست است اما به کندی تجزیه می‌شود.
برای تولید کمپوست در خانه می‌توانید از سطل‌های فلزی در بسته استفاده کنید و آن را در جایی چون بالکن خانه‌تان قرار دهید. این کار به شما این امکان را می‌دهد که به هر اندازه زباله که تولید شد، به کود قبلی خود بیفزایید.
حواستان باشد که زباله‌های خانگی جزو مواد "سبز" هستند، در نتیجه هر بار که مقداری زباله آشپزخانه‌ای به سطلتان اضافه می‌کنید، روی آن را با حدود ۲۰ سانتی‌متر از مواد "قهوه‌ای" مثل برگ‌های خشک، بپوشانید. برای اینکه کودتان با سرعت بیشتری تولید شود، می‌توانید تمام مواد آن را به قطعات کوچکتری تقسیم کنید.
استفاده از برگ‌های سوزنی کاج هم برای تولید کمپوست توصیه می‌شود. برای استفاده از این برگ‌ها لازم است آنها را در طی فرآیند تجزیه‌شان خرد کنید و هر چند روز یک بار آنها را به قطعات کوچکتری ببرید. حسن به کار بردن این برگ‌ها در اسیدی کردن خاک است. اگر خاکی که برای گلدان‌ها یا حیاطتان به کار می‌برید قلیایی است، با اضافه کردن برگ‌های سوزنی کاج به مواد اولیه کودتان، می‌توانید جنس خاک را ارتقا دهید.
برای اینکه روند تولید کمپوست کوتاه‌تر شود، باید به جزئیات هم توجه کرد. اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی می‌کنید، سطل بازیافتتان را در محلی قرار دهید که در معرض تابش نور خورشید باشد تا با کمک گرمای خورشید، مواد زودتر تجزیه شوند. اگر هم در منطقه‌ای گرمسیر و خشک زندگی می‌کنید، سطل را در سایه قرار دهید تا سرعت تبخیر آب مواد موجود در آن کم شود.
زمان مورد نیاز برای تولید کمپوست کاملا به نسبت مواد اولیه شما و شرایط محیطی بستگی دارد، اما می‌توانید از روی شرایط ظاهری کود، پی ببرید که آماده است یا نه. کود کامپوست نهایی به رنگ قهوه‌ای تیره است و بوی خاک می‌دهد. اغلب در آن بخش‌هایی از برگ که تجزیه نشده است، دیده می‌شود.
این روزها در دنیا از کود کمپوست به عنوان کود مواد غذایی ارگانیک استفاده می‌شود. شما هم می‌توانید با استفاده از این کود، در حیاط خانه خود مواد غذایی ارگانیک پرورش دهید.

حال همراه با ذکر نحوه تهیه سطل تولید کمپوستی ساده و عملی که می تواند برای خانواده های علاقمند قابل استفاده باشد، مراحل فوق را مجدداً یادآوری می نماییم:

تهیه سطل تولید کمپوست در خانه
اگر شما فضای زیادی برای تولید کمپوست ندارید و یا برای اولین بار در مقیاسی کوچک قصد انجام این کار را دارید، میتوانید با قرار دادن یک سطل زباله پلاستیکی در دار ، در بالکن یا پاسیو منزل خود تولید کمپوست را آغاز نمایید.

وسایل مورد نیاز برای تهیه سطل تولید کمپوست در خانه
١. سطل زباله پلاستیکی در دار (توجه: حجم سطل مورد نظر نباید کمتر از 18 گالن (68 لیتر) باشد؛
٢. آب پاش؛
٣. میخ (با قطر: حداکثر ٤ میلیمتر)؛
٤. چکش؛
٥. ٢ عدد آجر؛

مراحل تهیه سطل تولید کمپوست در خانه
١. امکان وجود جریان هوا در بدنه سطل، فرآیند تجزیه مواد و تهیه کمپوست را سرعت می بخشد. برای این منظور باید به کمک میخ و چکش بر روی بدنه، کف و درپوش سطل، سوراخ هایی متعدد به فاصله ۵ سانتیمتر از هم ایجاد نمود.
٢. آجر ها را کنار هم بر روی زمین قرار داده و سطل را روی آن بگذارید.
٣. تهیه مواد "قهوه ای" مانند: مقوا، نامه های تبلیغاتی، روزنامه، تراشه چوب؛ و مواد "سبز" مانند: چمن و برگ های درختان و علف های هرز، تفاله سبزیجات و میوه ها، باقیمانده غذا و چای کیسه ای.
٤. سطل را با لایه هایی از مواد "قهوه ای" و "سبز" که به قطعات کوچک خرد شده اند پر نمایید. لازم نیست که سطل به طور کامل پر شود. شما در طول هفته میتوانید این مواد را به سطل اضافه کنید.
٥. یک روز در میان درب سطل را برداشته و نگاهی به محتویات آن بیندازید. چنانچه مواد داخل سطل خشک به نظر می رسند به کمک آب پاش مقداری آنها را مرطوب نمایید و چنانچه خیلی تر باشند برای جلوگیری از انتشار بوی بد و متعادل کردن میزان رطوبت، مقداری برگ خرد شده، روزنامه خرد شده یا خاک اره بر روی مواد داخل سطل بریزید.
۶. برای به دست آوردن بهترین نتیجه، حداقل هفته ای یک بار سطل را به صورت افقی روی زمین قرار داده و بغلتانید. مطمئن شوید که درب سطل کاملا چفت باشد. اگر این کار برایتان مشکل است می توانید یک روز درمیان سطل را بلند نموده و کاملا تکان دهید.
۷. پس از گذشت ۴ الی ۸ هفته کمپوست شما حاضر خواهد بود.

چگونگی راه اندازی فارم تولیدی

هزینه های راه اندازی واحد تولید ورمی کالچر به ابعاد 500متر مربع:

(قیمت ها به طور متوسط و نرمال کشوری است و از جنوب تا شمال کشور برآیند گرفته شده است.)

زمان لازم:6 ماه

هزینه ی اجاره بهای محل مورد نظر:

6 ماه* 400000هزار تومان(به ازای اجاره هر ماه)=2400000تومان

هزینه ی مش کف:(در روش شخصی)

250 متر مربع(فضای مفید و قابل استفاده)* 7500 تومان(به ازای هر متر مربع فضای مفید)=1875000

هزینه های کارگری:

ا نفر کارگر ثابت*6ماه(زمان پارت اول)*400000تومان(هزینه ی کارگری به ازای هر ماه)=2400000تومان

50 نفر کارگر(از ابتدا تا انتها این تعداد نیاز است)*20000تومان(هزینه ی کارگری)=1000000

هزینه ی تجهیزات و پیش بینی نشده:

لباس کار،بیل ،فرقون،لباس کار،پ هاش متر،تانکر،سرند،پمپ آب، شلنگ و .... =3000000 تومان

هزینه ی انرژی:

1000000تومان(به صورت کلی آورده شده است)

هزینه ی مواد اولیه:

50 تن کود حیوانی * 25000 تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)= 1250000تومان

5 تن کاه و کلش*250000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=1250000تومان

3 تن ساقه ی یونجه*250000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=750000تومان

اتن ساقه ی ذرت *100000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=100000تومان

200 کیلو کرم*20000تومان(قیمت واحد به ازای هر کیلو)=4000000

مجموع مواد اولیه:                                                  7350000تومان

جمع کل هزینه ها در گام اول:

19250000 تومان می گردد که این هم در طول زمان بعضی از قسمت ها می توانند پرداخت گردد

محصولات:

با توجه به اینکه کرم ها غذایی که مصرف می کنند 15 درصد را به صورت انرژی مصرف میکنند و 5 تا 10 درصد نیز به صورت ضایعات در هنگام سرند،شیرآب کشی و.. از وزن کود کاسته می شود که ما تقریبا ضریب تبدیل را برابر 70 درصد می گیریم که بر این مبنا تقریبا:

60 تن مواد اولیه*  0.7(ضریب تبدیل)= 42 تن کود ورمی کمپوست

42تن کود ورمی کمپوست * 300 تومان(قیمت واحد و نرمال کشور)12600000 تومان

ضریب تبدیل کرم در شرایط نرمال در این دوره با این روش 7 برابر می باشد که معادل

200 کیلو(میزان کرم مورد استفاده اولیه ) * 7 (ضریب تبدیل)=1400کیلو کرم گونه ی ایزینیا فتیدا

که به جای فروش در گام بعدی از این کرم استفاده میکنیم

گام دوم : راه اندازی واحد تولیدی 4000 متر مربعی تولید کود ورمی کمپوست از واحد 500 متر مربعی تولید کرم

زمان لازم:6 ماه

هزینه ی اجاره بهای محل مورد نظر:

6 ماه* 800000هزار تومان(به ازای اجاره هر ماه)=4800000تومان

هزینه ی مش کف:

4000 متر مربع(فضای کل)* 1000 تومان(به ازای هر متر مربع)=4000000

هزینه های کارگری:

ا نفر کارگر ثابت*6ماه(زمان پارت دوم)*400000تومان(هزینه ی کارگری به ازای هر ماه)=2400000تومان

300 نفر کارگر(از ابتدا تا انتها این تعداد نیاز است)*20000تومان(هزینه ی کارگری)=6000000

هزینه ی تجهیزات و پیش بینی نشده:

خشک کن، وسایل آبیاری قطره ای ،لباس کار،بیل ،فرقون،لباس کار،پ هاش متر،تانکر،سرند،پمپ آب،  و .... =8000000 تومان

هزینه ی انرژی:

5000000تومان(به صورت کلی آورده شده است)

هزینه ی مواد اولیه:

400 تن کود حیوانی * 25000 تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)= 10000000تومان

15 تن کاه و کلش*250000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=3750000تومان

15 تن ساقه ی یونجه*250000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=3750000تومان

4تن ساقه ی ذرت *100000تومان(قیمت واحد به ازای هر تن)=400000تومان

1400 کیلو کرم*20000تومان(قیمت واحد به ازای هر کیلو)= ............(از کرم تولیدی در گام اول استفاده میکنیم)

مجموع مواد اولیه:                                                  17950000تومان

جمع کل هزینه ها در گام دوم:

44550000 تومان می گردد که این هم در طول زمان بعضی از قسمت ها می توانند پرداخت گردد

محصولات:

با توجه به اینکه قبلا نیز عرض کرده بودیم که  کرم ها غذایی که مصرف می کنند 15 درصد را به صورت انرژی مصرف میکنند و 5 تا 10 درصد نیز به صورت ضایعات در هنگام سرند،شیرآب کشی و.. از وزن کود کاسته می شود که ما تقریبا ضریب تبدیل را برابر 70 درصد می گیریم که بر این مبنا تقریبا:

435 تن مواد اولیه*  0.7(ضریب تبدیل)= 304.5 تن کود ورمی کمپوست

304.5تن کود ورمی کمپوست * 300 تومان(قیمت واحد و نرمال کشور)=91350000 تومان

ضریب تبدیل کرم در شرایط نرمال در این دوره با این روش4برابر می باشد که معادل

1400 کیلو(میزان کرم مورد استفاده از گام اول) * 4 (ضریب تبدیل)=5600کیلو کرم گونه ی ایزینیا فتیدا

5600کیلو کرم *12000تومان (حداقل قیمت بازار)=67200000تومان

میزان کل فروش در پارت دوم:91350000تومان(حاصل از فروش کود)+67200000(حاصل از فرو ش کرم)

= 158550000 تومان(فروش کل از گام دوم)

میزان سرمایه گذاری در گام اول و گام دوم:

19250000تومان(میزان سرمایه گذاری در گام اول)+44550000تومان(میزان سرمایه گذاری در گام دوم)=63800000تومان

میزان فروش کود در این طرح:

91350000تومان در گام دوم+12600000 تومان  در گام اول= 103950000تومان

میزان فروش کرم در این طرح:

67200000 تومان

میزان کل سرمایه گذاری:

63800000تومان

در این طرح به خوبی نشان داده ایم که اجتناب از هزینه های  اضافی و درست و منطقی هزینه کردن و تولید در تناژ بالا مقرون به صرفه و به خوبی توجیه ی اقتصادی این طرح را نشان میدهد

از مزایای دیگر بحث اشتغال زایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کشور و تولید محصول ارگانیک و حفظ خاک در کشور برای سایر نسل ها و اجر اخروی خاص خود را نیز دارا می باشد.

كاربرد كرم خاكي به عنوان داروي شفابخش در پزشكي سنت

در حدود 2300 سال پيش در كشور چين، از كرمهاي خاكي به روش طب سنتي براي استفاده دارويي بكار برده مي‌شد. در چين باستان ديلانگ( نام پزشكي چيني كرمهاي خاكي) به عنوان داروي ضد فلج، داروي بيهوشي، جهت دفع مسموميت، درمان فشار خون و درمان نازايي و همچنين درمان بسياري از بيماري‌هاي مزمن ديگر استفاده مي‌شد. مانند: درمان ورم مفاصل، خارش، سوختگي، دمل‌هاي بزرگ، طب باد سرخ، درمان عفونت‌ها و التهاب‌ها.

با استفاده از پيشرفتهاي اخير در علم مدرن، برخي از تركيبات فعال و مولد مانند Lumbritin و terrestrolumbrolysn از بدن كرمهاي خاكي از نوع Oligochaeta : Lumbricidea را جدا كردند. در سال 1986 يك دانشمند ژاپني عصاره آنزيمي را از كرمهاي خاكي نوع Eisenia foetida  استخراج نموده كه انعقاد خون را در حالت‌هاي آزمايشي حل مي‌كند. آنزيم تهيه شده در طب پزشكي به صورت شفاهاً و به وسيلة صنعت داروسازي اين كشور ساخته شده است. به منظور استفاده در پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي Cardiovascular در هنگ كنگ، ژاپن، كره و چين به كار برده مي‌شود. نويسندگان و مؤلفان روشهاي جمع‌آوري و عملي كرمهاي خاكي دارويي و شفابخش، تركيبات داروسازي و عملكرد بيمارستاني اين دارو كه شامل تاثيرات كرمهاي خاكي بر روي سامانه عصبي و خون، سامانه قلبي، سامانه تنفسي، ماهيچة رحم، و عملكرد ضد سرطاني آنرا مورد بازبيني قرار دادند.كاربرد كلينيكي كرمهاي خاكي به تفصيل ثبت شده است كه شامل درمان طب آماس ناي و تنگي نفس، بيماري صرع، فشار خون بالا، جنون جواني، زخم پا، اگزما، خارش و كهير، و بيماريهاي anaphylactic، پروستات مزمن، سوختگي و تاول شكستگي‌ها، بيماري‌هاي ورم مغز، كمردرد مزمن، شكاف پوست، سكته بر اثر نارسايي خوني، زخم‌هاي حاد در بافتهاي نرم، سرگيجه، وجود خون در ادرار و هماتمسيس، زخم معده، سنگ مثانه و درمان سرطان مي‌باشد

 

خواص كود آلي ورمي‌كمپوست بر اساس يافته‌هاي علمي در مراكز تحقيقاتي معتبر جهان

 

Ohio State University, Mississippi State University

Canyon Recycling in San Diego

   آناليز كود ورمي‌كمپوست نشان داده است كه اين كود غني‌تر  و مفيدتر از مواد مغذي‌اي است كه در گياه و خاك موجود است. بر طبق  يافته‌هاي علمي بدست آمده كود كرمي 3 برابر بيشتر از ساير كودها داراي خواصي چون كلسيم و چندين برابر نيتروژن و فسفر و پتاسيم است. ( K.P Barely, Advances in Agronomy, 1961)

   كود ورمي‌كمپوست داراي درصد بالايي از خواص عناصر مفيد در خاك گياه دار (خاك و برگ Humus) مي‌باشد. عناصر ارزشمندي كه در خاك و برگ موجود است به ذرات خاك كمك مي‌كند تا دسته‌اي را براي ايجاد كانالهايي براي عبور راحت‌تر هوا در گياه ايجاد كنند در ضمن اين عناصر باعث افزايش ظرفيت حفظ و نگهداري آب به مقدار زيادي مي‌شوند. اسيد‌هاي مرطوبي كه در خاك و برگ موجود است، محل‌هاي به هم پيوسته‌اي را براي تغذيه گياهان ايجاد مي‌كند. محققان مي‌گويند خاك و برگ در جلوگيري از بيماريها و آفت گياهي نظير تغييرات بيماري زا، باكتري‌هاي مضر و كرم‌هاي موزي مضر براي خاك بسيار مؤثر است. در حاليكه ورمي‌كمپوست خود به تنهايي تمام اين خواص ارزشمند براي گياه را دارا مي‌باشد. (Dr. Dan Holcombe and J.J Longfellow)

   پروفسور ادوارد قبل از ورودش به ايالت اوهايو تحقيقات خود را در مورد ورمي‌كمپوست در كشور خود انگليس اوايل سالهاي 1970 آغاز نمود. او        مي‌گويد: ورمي‌كمپوست ايفا كننده نقش تمام كودهاي موجود است.                           (Dr. Clive Edward)

     كود ورمي‌كمپوست در دانشگاه مي سي سي پي سال 1997 به عنوان واسطه‌اي مهم در رشد گلها و ساير محصولات زراعي محسوب و براي نمونه بر روي گل هميشه بهار مورد آزمايشات مختلف قرار گرفت. نتايج آزمايشات نشان داد كه كود ورمي در مقايسه با كودهاي ديگر مانند خاك و پيت و كودهاي شيميايي، شاخصه رشد گياهان و گلها را به صورت چشمگيري افزايش داده است و همچنين باعث افزايش ضخامت ساقه، بالا بردن رشد ريشه، افزايش وزن خشك محصول و بالا بردن ميزان گل دهي در تعداد گلهاي كاشته شده مي‌شود. تحقيقات نشان داده است كه مخلوط كود ورمي‌كمپوست با كود گياهي خاك و پيت در مقايسه با استفاده كود ورمي به تنهايي عملكرد بهتري در پارامترهاي رشد  در گياهان داشته است. Mississippi state University))

   كود ورمي‌كمپوست به آرامي مواد مغذي و عناصر مفيد را به خاك و گياهان انتقال مي‌دهد. اين كود شامل مواد غذايي ارزشمندي براي خاك و گياه مي‌باشد و عناصر مفيد را به آرامي حل كرده و به هيچ عنوان مانند ديگر كودها اين عناصر با آبياري شسته نمي‌شوند بلكه كاملاً در خاك حل شده و با سرعت براي تغذيه گياهان تصفيه  مي‌شوند. اين محصول ( كود ورمي‌كمپوست) داراي قابليت‌هاي متعددي است مانند ايجاد ترميم و احياي دوباره در ساختار آلي خاك، ايجاد منافذ بيشتر براي عبور بهتر هوا در خاك، قدرت بالا در حفظ و نگهداري آب مي‌باشد. كود ورمي‌كمپوست ريشه گياهان را از دماي خيلي زياد پوشش مي‌دهد و بروز فرسايش را كاهش داده و رشد علفهاي هرز را به خوبي كنترل مي‌كند. ( مركز تحقيقات اداره بازيافت سانتياگو Canyon Recycling , San Diego )

   كود ورمي‌كمپوست در خاك زمين‌هاي كشاورزي، گلخانه‌هاي وسيع و كوچك، باغچه‌هاي خانگي و در هر زميني كه به عنوان بستر رشد گياه و محصولي باشد به كار مي‌رود و مواد غذايي ارزشمند را با سرعت بالايي به گياهان مي‌رساند. كود ورمي براي درختان ميوه، انواع سبزيجات، بوته‌هاي ميوه مانند بوته توت فرنگي و انواع گلها، گياهان دارويي و ساير محصولات استفاده مي‌شود. ورمي‌كمپوست به عنوان يك كود گياهي در زمان آبياري مواد معدني را براي تغذيه گياهان تصفيه مي‌نمايد. تاثير استفاده از اين كود گياهي بر روي محصولات مختلف بسيار سريعتر از ديگر كودها قابل مشاهده است. گياهان به سرعت رشد كرده و داراي مقاومت بيشتري در برابر     آفت‌ها و مواد مضر در خاك مي‌شوند و باعث مي‌شود آفت‌ها و بيماريهاي مضر، باغها و محصولات را از بين نبرند.( R.E.Gaddie )

كود آلي و بيولوژيك ورمي‌كمپوست نسبت به كودهاي ديگر شيميايي 5 برابر بيشتر نيتروژن، 7 برابر پتاس، 2/1 برابر بيشتر كلسيم را داراست. معمولاً مواد و عناصر مغذي گياهان براي مدت 2 تا 5 روز حفظ مي‌شوند. در حاليكه با استفاده از كود ورمي‌كمپوست 6 برابر اين زمان در نگهداري عناصر مفيد در خاك گياهان افزايش مي‌يابد. اين كود بسيار ارزشمند از لحاظ اقتصادي نسبت به كودهاي شيميايي قيمت مناسبي دارد. با اين يافته‌هاي علمي روشن است كه بهترين تغذيه براي خاك و محصولات زراعي مختلف كود ورمي‌كمپوست مي‌باشد.  كود ورمي‌كمپوست 3 تا 4 برابر بيشتر از كودهاي ديگر وزن خود را در آب حفظ مي‌كند. اين بدين معناست كه زمين زراعي شما به ميزان كمتري نياز به آبياري دارد و در نتيجه خاك براي مدت طولاني‌تري تعادل خود را در نگهداري عناصر مغذي حفظ خواهد كرد. در صورت استفاده نادرست از كودهاي شيميايي و نامطلوب مانند كودهاي گاوي و اسبي و ساير كودها، به مرور ريشه گياهان را مي‌سوزاند در صورتيكه كه كود ورمي‌كمپوست داراي چنين خاصيت مضري براي گياه  نمي‌باشد.                                                                                      ( Education Department of South Australia )⁽⁴⁾

ورمي‌كمپوست و رشد و نمو گياهان:

معمولاً گياهاني كه از كود ورمي‌كمپوست تغذيه مي‌كنند داراي ظاهري بلندتر و رشدي سريعتر مي‌باشند. بر اساس آزمايشات و تحقيقات انجام شده، استفاده ورمي‌كمپوست با غلظت كمتر در رشد و نمو گياهان تاثير بيشتري دارد. اين نتايج علمي بر اساس يافته‌هاي مركز تحقيقات اوهايو    ( Ohio state university ) و توسط دكتران آتيه، ادوارد، سابلر و متزگر انجام شده است. گزارشات اين نتايج به شرح زير مي‌باشد:

كود ورمي به عنوان يكي از اجزاء مغذي گياهان در باغباني و گل كاري تاثير مستقيمي در خواص فيزيكي و شيميايي و رشد و نمو گياهان دارد. ( منابع زيست فنّاوري )

افزايش در ميزان رشد و نمو گياهان هميشه به عنوان يك مزيت و برتري محسوب نمي‌شود. اما كود ورمي فعاليت و عملكرد بيولوژيكي دارد و خود مواد دفع كننده قارچي دارد كه از رشد بي رويه و منفي محصول جلوگيري مي‌كند و به گونه‌اي روند رشد گياهان را كنترل مي‌كند.

تاثير ورمي‌كمپوست درانبوه گياهان:

انبوه و جمعي گياهان پس از تغذيه از كود ورمي در هر سانتي‌متر افزايش مي‌يابد.

تاثير ورمي‌كمپوست درانبوه ريشه:

در هر آزمايش علمي انجام شده، گياهاني كه از كود ورمي‌كمپوست تغذيه نمودند تاثير قابل توجهي در رشد و انبوه ريشه گياهان داشتند. افزايش انبوه ريشه گياهان، ظرفيت جذب آب و مواد مغذي ديگر را بالا برده و از لحاظ علمي گياهان را قوي‌تر و سالم‌تر مي‌سازد. در صورتيكه اگر رويش شاخه‌ها به طور نامناسبي افزايش يابد، خطر ايجاد چسبندگي و به هم فشردگي در ريشه گياهان وجود دارد كه در اين صورت گياهان احتياج به پيوند زني و نشاء دارند. آزمايشات نشان داد كه چسبندگي در ريشه گياهان باعث كاهش رشد آنها خواهد شد. پس از اين تحقيقات، اهميت و ارزش سلامتي و قوت در ريشه گياهان براي محققان و كشاورزان آشكار شد.

تاثير ورمي‌كمپوست در ضخامت و كلفتي ساقه گياهان:

طي آزمايشات انجام شده توسط محققان، ضخامت ساقه گياهان پس از تغذيه از كود آلي ورمي‌كمپوست افزايش قابل توجهي داشته است گرچه ايجاد ضخامت بيشتر در ساقه از اهميت كمتري نسبت به ديگر عوامل در رشد گياهان برخوردار است اما در بعضي گلها و گياهان اهميت بسزايي دارد مانند گلهاي ميمون كه ضخامت در ساقه آنها تاثير آشكاري بر زيبايي ظاهري اين گل دارد.

 

خواص کلی کود ورمی کمپوست
 كود ورمي كمپوست درخاك زمين هاي كشاورزي ، گلخانه هاي وسيع و كوچك ، باغچه هاي خانگي و در هر زميني كه به عنوان بستر رشد گياه و محصولي باشد به كار ميرود و مواد غذايي ارزشمند را با سرعت بالايي به گياهان مي رساند. كود ورمي براي درختان ميوه ، انواع سبزيجات ، بوته هاي ميوه مانند بوته توت فرنگي و انواع گلها ، گياهان دارويي و ساير محصولات استفاده مي شود. ورمي كمپوست به عنوان يك كود گياهي در زمان آبياري مواد معدني را براي تغذيه گياهان تصفيه مي نمايد. تاثير استفاده از اين كود گياهي برروي محصولات مختلف بسيار سريعتر از ديگر كودها قابل مشاهده است. گياهان به سرعت رشد كرده و داراي مقاومت بيشتري در برابر     آفت ها و مواد مضر در خاك مي شوند و باعث مي شود آفت ها و بيماريهاي مضر ، باغها و محصولات را از بين نبرند.

 

نتایج تولید ورمی کمپوست
نتایج اقتصادی

استفاده از کمپوست کرمی سبب اصلاح بافت خاک شده علاوه بر آن باعث زنده شدن خاکهای مرده و احیای خاکهای شور می گردد .

بدلیل قدرت بالای نگهداری آب باعث افزایش راندمان آبیاری شده و علاوه بر آن هزینه های اجرای سیستمهای آبیاری کاهش می دهد .

علاوه بر صرفه اقتصادی که در تولید ورمی کمپوست وجود دارد پرورش کرم های زباله خوار نیز صرفه اقتصادی بسیار بالایی داشته که این روزها کشورهای بسیاری از جمله هند وبنگلادش، آمریکا بدان روی آورده اند .

آزمایشاتی و پروژه هایی که انجام شده استفاده از این محصول دوره آبیاری را 2 روز بالا برده و که این امر موجب صرفه جویی در مصرف آب تا حد زیادی میگردد

استفاده از این کود ارگانیک تا حدبسیار زیادی نیاز به کود های شمیایی را کاهش داده به طوری که زمینهای کشاورزی که خاکهای آن در حال نابودی بودن دوباره قابلیت کشت خود را به دست آورده اند

تولید این کود 2 شاخصه بازده سودی دارد که علاوه بر تولید کود ارگانیک با کیفیت  در تولید پروتئین  و کرم زنده نیز میتوان عملکرد خوبی داشت

از فراوردهای دیگر این کود

چای کمپوست است که قابلیت جذب برگی بالا دارد و انتی باکتریال و قارچکش طبیعی استو شاخص توليدي ديگر نيز بهره برداري از كرم جهت توليد غذاهاي پروتيني  جهت مصرف ابزيام و طيور ميباشد

اين امر موجب اشتغال بالايي در بخشهاي روستايي و توليد كودي غني و عاري از هر گونه بيماري و .... را باعث ميشود چرا كه با حذف  يارانه كود شميايي توليد و به كارگيري كودهاي ارگانيك توسط خود كشاوزان و توليد كنندگان ديگر بسيار ارزانتر و با كيفيت تر صورت ميگيرد و اين امر توليد دريايي بيكران و دست نخوره است كه نيازمند سرمايه گذاري و حمايت دولت  را دارد مانيز بايد قبل از اينكه زمينهاي كشاورزي و مزارع  ما از بين برود به سوي توليد كودهاي ارگانيك قدم برداريم نشستن و نگريستن و چشم به محصولات خارجي دوختن گناه است  به اميد موفقيت و زندگي سالم به دور از مواد شميايي انشالله .

 

چای کمپوست Compost tea

چای کمپوستCompost tea - کود مایع بیولوژیک این محصول که یک ساختار محلول آبی دارد به سادگی از ورمی‌کمپوست قابل استخراج است.

از مهمترین مزایای چای کمپوست:

افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماری‌ها پس از مصرف.

چای کمپوست محتویاتی دارد که با عمل روی فیلوسفر برگ

گیاهان و میکروب‌های سطح آنها، با مکانیسم‌های مختلف از

جمله ایجاد مقاومت در تقسیم میکروب‌ها و پاتوژن‌ها اثر

ضد بیماریزایی را بر گیاهان اعمال می‌نماید.

مواد مؤثر مختلفی از چای کمپوست استخراج شده‌اند که

از برخی باکتری‌ها و مخمرهای مفید تا مواد فنلی و اسید

آمینه‌هارا شامل می‌شوند.

از مهمترین شاخصهای چای کمپوست می‌توان، پرفایل

ترکیبات فنلی ‌پتانسیل احیاء، آنالیز میکروب‌های مفید را نام برد.

 

 

همه چيز درباره ورمي كمپوست

براي حفظ گياهان، نگهداري گلخانه‌ها، گسترش مزارع و درختان ميوه نيازمند مواد آلي مي‌باشيم. سال‌ها تلاش و مطالعه و پس از انجام مراحل تحقيقات و آزمايشات گوناگون مشخص شده باز هم قدرت لايزال پروردگار با خلقت موجودي ارزشمند بنام كرم خاكي توانسته يكي از عمده‌ترين نيازمندي‌هاي بستر گل و گياه يعني مواد آلي را با وجود فضولات اين جانور تأمين نمايد.

ورمي كمپوست حاصل فعاليت بيولوژيك نوعي كرم‌خاكي با نام علمي Eisenia fotida مي‌باشد اين جانور با تغذيه از مواد آلي موجود در طبيعت آن‌ را به كود آلي مغذي تبديل نموده به گونه‌اي كه در حال حاضر اين كود به عنوان يكي از غني‌ترين كودهاي آلي بيولوژيك شناخته شده در دنيا كاربرد

ورمي‌كمپوست در خواص فيزيكي،‌ شيميايي و بيولوژيكي خاك تأثير بسزايي دارد. اين كود اصلاح‌كنندة خصوصيات فيزيكوشيميايي و بيولوژيكي خاك بوده و علاوه بر وزن مخصوص كم، فاقد هر گونه بو، ميكروارگانيسم‌هاي پاتوژن، باكتري‌هاي غير هوازي، قارچ‌ها و علف‌هاي هرز مي‌باشد. ورمي‌ كمپوست علاوه بر قابليت جذب آب با حجم بالا، شرايط مناسب جهت دانه‌بندي و قدرت نگه‌داري مواد غذايي مورد نياز گياهان را فراهم مي‌نمايد. ورمي‌كمپوست حاوي عناصر غذايي بسيار غني به‌ويژه ازت بوده كه به‌تدريج آن‌ها را در اختيار گياه قرار مي‌دهد (اين نكته از نظر حاصل‌خيزي خاك بسيار پراهميت است.) اين كود در مقايسه با ساير كودهاي آلي داراي ميزان عناصر اصلي غذايي بالاتري است. ورمي‌كمپوست علاوه بر عناصر ماكرو مانند ازت، فسفر و پتاسيم كه در فعاليت‌هاي حياتي گياه نقش اساسي دارند حاوي عناصر ميكرو مانند آهن، مس، روي و منگنز نيز مي‌باشد. علاوه بر اين با داشتن موادي مانند ويتامين B12 و اكسين عوامل محرك رشد گياه را فراهم مي‌آورند.
كرم‌هاي زباله‌خوار با تغذيه زايدات آلي آن‌ها را تجزيه و دگرگون مي‌نمايند. فرآيند هضم اين كرم‌ها به تغيير سريع‌تر مواد آلي منتهي شده و كمپوست تثبيت مي‌شود. نتيجة اين عمل دستيابي به ورمي‌كمپوست با كيفيت بالا است كه با بالاترين استانداردهاي جهاني برابري مي‌كند.

عناصر موجود در ورمي كمپوست:
ازت، فسفر، پتاسيم، كلسيم، آهن، روي، مس، منگنز
اين در حالي است كه هر يك از انواع كودهاي شيميايي موجود تنها حاوي يك يا چند عنصر خاص مي‌باشند

مهمترين ويژگي‌هاي كمپوست كرمي در مقايسه با كمپوست معمولي و ساير مواد كودي

مهمترين ويژگي‌هاي كمپوست كرمي در مقايسه با كمپوست معمولي و ساير مواد كودي:
 ورمی كمپوست  در اصلاح بافت فيزيكي خاك، نقش به سزايي دارد و موجب سبك شدن آن مي‌شود. بنابراين ضريب حفظ رطوبت در خاك افزايش مي‌يابد و آب به مقدار بيشتري در بافت خاك نگهداري مي‌شود. در اين حالت  ورمی كمپوست  موجب رها شدن تدريجي آب از خاك شده است و از تبخير سطحي و يا نفوذ سريع آب به داخل عمق خاك(عمق دور از دسترس گياه) جلوگيري مي‌كند.
 ورمی كمپوست به حل شدن مواد مغذي خاك كمك مي‌كند.
ورمی كمپوست  در ايجاد تعادل نسبت مواد معدني به مواد مغذي در خاك نقش مهمي دارد و با داشتن تركيباتي چون نيتروژن، پتاسيم، كلسيم، منيزيم و غيره يك كود بسيار غني به شمار مي‌رود.

در تركيب شيميايي ورمی كمپوست  مقدار قابل توجهي چربي يافت مي‌شود كه آن را تبديل به يك كود كامل مي‌كند،  به همين دليل در غني سازي گياه از نظر مواد غذايي و همچنين احتياجات متابوليكي آن، بسيار موثر است. به طور معمول، اين مواد در ساير كودهاي استاندارد تجاري يافت نمي‌شوند.
بر اساس بررسي‌هاي دانشمندان ژاپني كه در سال 1978 منتشر شده است، زماني كه ورمی كمپوست  با ساير كودها مخلوط شده و در زمين بكار رود، حلاليت مواد مغذي كود به تاخير مي‌افتد و مدت زمان پايداري آن افزايش مي‌يابد. در اين حالت، ورمی كمپوست با رها كردن تدريجي مواد مغذي خود در خاك در تداوم طولاني مدت فعاليت كود، سهم به سزايي دارد. همين ويژگي موجب مي‌شود كه در طول دوران كاشت و داشت گياه، هيچ‌گونه نيازي به افزودن مجدد ورمی كمپوست به خاك نبوده و در اين دوره فقط يك بار استفاده از كود در زمين كافي خواهد بود. اگر ورمی كمپوست  با كودهاي ديگر مخلوط شود. خواص فيزيكي و شيميايي خاك همزمان با هم بهبود مي‌يابد، بنابراين اين تركيب در تشديد اثرهاي مطلوب و عملكرد كود تاثير مي‌گذارد.

ورمی كمپوست يك كود صد در صد آلي است كه به صورت مستقيم جذب ريشه گياهان مي‌شود. اين نوع كمپوست، غني‌ترين محيط براي حيات موجودات ذره‌بيني خاك بوده، ولي باوجود اين، بدون بو و عاري از آلودگي است.

 ارزشمندترين ويژگي ورمی كمپوست در عملكرد آنزيم‌ها، ميكروارگانيسم‌ها و هورمون‌هاي مختلف موجود در آن است. ورمی كمپوست داراي آنزيم‌هايي نظير پروتئاز، آميلاز، ليپاز، سلولاز و كتيناز است كه در تجزيه مواد آلي خاك و در نتيجه در دسترس قراردادن مواد مغذي مورد لزوم گياهان نقش موثري دارد. ويژگي ياد شده  موجب مي‌شود تا ورمی كمپوست به عنوان بهترين و اساسي ترين كود براي احياي زمين‌هاي باير غيرقابل كشت به شمار مي‌رود.

 ورمی كمپوست  محصولي، با ارزش براي كشت انواع محصولات به شمار مي‌آيد و در درجه اول براي پرورش گل و گياهان زينتي و در كشتزارها براي اصلاح نژاد گياهان مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا كه نقش اساسي اين نوع كمپوست تحريك و تسريع رشد گياهان بوده، بهترين تاثير آن در رنگ‌آميزي گل و بزرگ‌تر كردن آن است.

 به‌نظر مي‌رسد كه ورمی كمپوست در تغليظ عطر و اسانس گياهان و گل‌هاي معطر تاثير داشته باشد.
  ساير موارد استفاده از اين محصول شامل كاربرد آن در كرت‌هاي بزرگ پرورش گل، كشتزارهاي انگور، محصولات و ميوه‌هاي نوبر و زودرس، بيشه‌زاران و جنگل‌هاي طبيعي و مصنوعي( توليد چوب)، باغ‌هاي گردو، مركبات و زيتون است.
ورمی كمپوست، سرشار از عناصر پرمصرف و كم مصرف و به شكل قابل استفاده براي گياه است. براساس گزارش‌هاي موجود، فضولات كرم‌هاي خاكي از نظر عوامل شيميايي داراي مقادير زيادي مواد آلي و عناصر قليايي قابل تبادل، شامل سديم، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، فسفر و منگنز قابل استفاده براي گياه نسبت به خاك اطراف است.

 مواد تحريك‌كننده رشد گياه نظر اكسين و سيتوكسين در ورمی كمپوست وجود دارد.

ورمی كمپوست مقدار محسوسي آهن و مس در تركيبات خود به اشكال شيميايي و هندسي معين دارد كه در اسيد هيوميك و منابع ديگر خاك، همانند آنها يافت مي‌شود.

 اسدهاي هيوميك و برخي از فلزات سنگين در ورمی كمپوست وجود دارد. در طيف‌سنجي با امواج ماوراي بنفش و تجزيه شيميايي توده به وسيله حرارت، مشخص شده است كه اسيدهاي هيوميك ورمی كمپوست  شبيه به نوعي ليگنين گياهي هستند.
ورمی كمپوست اثر محركي بر روي حداكثر رشد گليسين(سويا) با افزايش در طول ريشه، تعداد ريشه افقي، جوانه زدن طولي و طول قسمت ميان دو گره نشاي آن و ساير گياهان دارد.
فلزات، در مدفوع كرم‌ها(ورمی كمپوست) همراه با افزايش تدريجي غلظت آنها(البته به استثناي كروم و زيركونيوم) ظاهر مي‌شوند. افزودن زغال سنگ نارس و ماسه به ورمی  كمپوست موجب كاهش غلظت فلزات 76 تا 94 درصد مي‌شود.
 كرم‌هاي خاكي با توليد ورمی كمپوست سبب كاهش نسبت   به 20 يا كمتر مي‌شوند.
 استفاده از فرايند ورمی كمپوست افزون بر تثبيت مواد زايد جامد، فضولات حيواني و لجن فاضلاب، نتايج مفيد ديگري نظير جداسازي مواد زايد غيرآلي، نداشتن شيرابه، نداشتن بوي زباله و كاهش حجم آن تا حدود 80 درصد را نيز به دنبال دارد.

هنگامي كه مدفوع كرم‌هاي خاكي با خاك بدون كرم مقايسه شود. نتايج جالب توجه زير به‌دست مي‌آيد:
 فسفر قابل دسترس مدفوع كرم خاكي هفت برابر بيشتر است.
 نيتروژن قابل دسترس مدفوع كرم خاكي شش برابر بيشتر است.
منيزيم قابل دسترس مدفوع كرم خاكي سه برابر بيشتر است.
 كربن قابل دسترس مدفوع كرم خاكي دو برابر بيشتر است.
كلسيم قابل دسترس مدفوع كرم خاكي 5/1 برابر بيشتر است.

کود شیمیایی=محصولاتی زیبا وبازار پسند ،بی طعم ومزه ،ظاهرا افزایش محصول ،باعث ایجاد انواع سرطان،ازبین بردن تدریجی بافت خاک ،نابودی موجودات زنده درخاک ،آلوده شدن آبهای زیرزمینی و. .

ورمی کمپوست=محصولاتی زیبا وبازار پسند ،با طعم ومزه وااقعی،افزایش محصول،احیا.ء بافت خاک،افزایش فعالیت مو جودات زنده در خاک،ضامن سلامتی انسان ها واز همه مهم تر رضایت پروردگار متعال.

در پایان خداوند کریم را شاکرم که در طی این مسیر همواره مرا یاری کرده است و  از تمامی دوستانی ( آقای مهندس عسکری ، اقای امیر رحیمی و آقای در زرشکی ) که با راهنما ییهای خودشان باعث پیشرفت این صنعت و ارتقاء هرچه بیشتر کشاورزی ارگانیک شدند کمال تشکر را دارم .

به قول دوست عزیری:

برای حذف تدریجی کودهای شیمیایی که منشأ اصلی سرطان های رایج می باشد نیاز به حرکتی بزرگ است
و بزرگترین حرکت ها با کوچکترین قدم ها برداشته می شود
ما قدم های ابتدایی را برای این حرکت بزرگ برداشته ایم......

جهت کسب اطلاعات بیشتر، خرید ، فروش و مشاوره جهت راه اندازی سایت تولید ورمی کمپوست در سراسر کشور با ما تماس بگیرید

شماره تماس:09125324325

(جمال میرحاج)